ΌΤΑΝ ΕΝΑ ΝΕΥΜΑ ΧΑΣΤΟΥΚΙΣΕ ΜΙΑ ΓΕΝΙΑ ΥΠΟΚΡΙΤΩΝ

Κανένα νεύμα στη σύγχρονη πολιτική ιστορία δεν στοίχειωσε τόσο πολύ τη συλλογική μνήμη όπως αυτό που έκανε, τέτοιες μερες πριν από 25 χρόνια, ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Γράφει ο Άγγελος Μόσχοβας

Κατεβαίνοντας την σκάλα του αεροπλάνου που τον μετέφερε πίσω στην Αθήνα, μετά την εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στο Χέρφιλντ, ο τότε Πρωθυπουργός επισημοποίησε τη σχέση του με την άσημη ως τότε αεροσυνοδό Δήμητρα Λιάνη. Το χέρι του ηγέτη, προπονημένο στις ηγετικές κινήσεις, εξέπεμπε αποφασιστικότητα αλλά και τρυφερότητα. Και διττό μήνυμα: Προς την Δήμητρα έλεγε «μην φοβάσαι». Προς τους συγκεντρωμένους πασόκους που περίμεναν να αποθεώσουν τον αρχηγό τους, έλεγε: «Αυτή είναι και θα την επιβάλλω». Ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος – τότε πανίσχυρος συγκεντρωσιάρχης και αγαπημένο παιδί του Ανδρέα – μου έχει διηγηθεί το περιστατικό από πρώτο χέρι. Ήταν σκαρφαλωμένος σε μια σκάλα για να συντονίζει την υποδοχή. Όταν είδε το νεύμα… κάηκε. Όπως και όλοι όσοι ήταν εκεί. «Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα ξεπέρασα το σοκ. Ασυναίσθητα, σήκωσα τα χέρια μου και άρχισα να χειροκροτώ φωνάζοντας:

Πρόεδρεεεεεεεεε». Έδωσε το έναυσμα. Οι συγκεντρωθέντες αποθέωσαν – εκόντες-άκοντες την κίνηση του Ανδρέα. Ο ηγέτης, είχε επιβληθεί στο κοινό του που τον λάτρευε σα θεό. Αυτό που έγινε αργότερα κατανοητό, ήταν ότι ο Ανδρέας πίστευε ότι χρωστούσε την ζωή του στη Δήμητρα. Αυτή η – μεταφυσική ίσως – προσέγγιση τον έκανε αργότερα θύμα μιας θλιβερής παρέας. Αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.

Εδώ και χρόνια, υποστηρίζω – με μια δόση υπερβολής – ότι το νεύμα Παπανδρέου στη Δήμητρα, ήταν η πιο επαναστατική πράξη του ως Πρωθυπουργός. Ήταν ένα λαμπρό χτύπημα στην αηδιαστική υποκρισία του μικροαστού Έλληνα που έχει δεκάδες γκόμενες, πηδάει δεξιά κι αριστερά αλλά το στεφάνι-στεφάνι.

Του νοικοκυραίου που δήθεν αγανάκτησε με το «θράσος» ενός πολιτικού άνδρα να επισημοποιήσει αντρίκεια, παντελονάτα, δημόσια, το πάθος του. «Σπιτώνοντας» την αεροσυνοδό. Ποιος; Ο Ανδρέας! Ξεχνούσαν όμως ότι ήταν ο Ανδρέας που είχε νομιμοποιήσει προηγουμένως τον πολιτικό γάμο. Ήταν ο Ανδρέας που είχε λύσει άπειρα προβλήματα ζευγαριών που χώριζαν, με το οικογενειακό δίκαιο που θέσπισε ως πρωθυπουργός.

Δεν εξετάζω ποια ήταν η Δήμητρα Λιάνη (που αργότερα, παντοδύναμη, την προσκυνούσαν και της υποκλίνονταν σημερινοί μεγάλοι πολιτικοί άνδρες…).

Ο δάσκαλος μου στη δημοσιογραφία, Λυκούργος Κομίνης, συνήθιζε να λέει ότι οι ιδιωτικές σχέσεις δημοσίων προσώπων δεν αφορούν την κοινή γνώμη. Εκτός εάν έχουν επιπτώσεις στην δημόσια σκηνή. Για παράδειγμα η τοποθέτηση της Λιάνη ως παντοδύναμης διευθύντριας του πολιτικού του γραφείου είναι ασφαλώς δείγμα νεποτισμού.

Ωστόσο, το νεύμα του Ανδρέα είχε επιπτώσεις, που ίσως δεν έγιναν αμέσως ορατές. Χαστούκισε μια γενιά υποκριτών. Και γι’ αυτό και μόνο, ένα πολύ καθυστερημένο – αλλά οφειλόμενο - respect