Διαβάζω
στο CulturePress.gr άρθρο της δημοσιογράφου Ράνιας Παπαδοπούλου,
το οποίο αναφέρεται σε μία απόφαση του ΣΤΕ (2499/2012), σύμφωνα με την οποία, παρά τις ρητές αναφορές του Συντάγματος που «απαγορεύει στις αναδασωτέες περιοχές
κάθε άλλη πλην της αναδάσωσης χρήση, οσοδήποτε κοινωφελής ή περιβαλλοντικά
φιλική κι αν είναι η χρήση αυτή», γνωμοδότησε ότι «παρά την απόλυτη διατύπωσή
της σχετικής συνταγματικής διάταξης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός
νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων
ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν
μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο».
Με άλλα λόγια, κατά το ΣΤΕ,
μπορούν να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες σε αναδασωτέες εκτάσεις, διότι αυτό εξυπηρετεί «σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο».Ακόμη και αν θεωρήσουμε ότι οι ΑΠΕ έχουν
«ιδιαίτερη σημασία για το δημόσιο συμφέρον», κάτι που δεν απέχει από μία
πραγματικότητα, ανάλογα φυσικά από την οπτική γωνία που θα το δει κανείς, είναι
απορίας άξιο πως ένα όργανο σαν το ΣΤΕ έκρινε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί «να
καλυφθεί με άλλο τρόπο», δηλαδή γιατί πρέπει απαραίτητα να εγκατασταθούν
ανεμογεννήτριες εκεί που πρώτα ήταν δάση. Έχουμε τόσα γυμνά βουνά που το μόνο που
δεν λείπει είναι χώρος για εγκατάσταση ανεμογεννητριών.
Βέβαια, άλλο το κόστος εγκατάστασης σε μία
βουνοκορφή και άλλο το κόστος σε μία πεδινή έκταση, που δεν χρειάζεται
δαπανηρούς ορεινούς δρόμους. Αλλά, καθώς η Πολιτεία έχει δεχθεί ότι το «αγαθό» της
πράσινης ενέργειας είναι δαπανηρό και επομένως πρέπει να επιδοτείται, δεν μπορώ
να καταλάβω γιατί να εξετάζεται η μικρότερη ή μεγαλύτερη επιδότηση, δηλαδή η
εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε χερσαία ή ορεινή έκταση και να χαρακτηρίζεται
αυτή η επιλογή σαν «ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον, που δεν μπορεί
να καλυφθεί διαφορετικά».
Το ερώτημα αυτό δεν αφορά την οποιαδήποτε
πολιτική ηγεσία αλλά ένα από τα ανώτατα όργανα της Δικαιοσύνης, που σκοπό έχει
να προστατεύσει τους πολίτες από λάθη ή καταχρήσεις της δημόσιας διοίκησης.
Δεν ξέρω κατά πόσο υπάρχει διαδικασία
αμφισβήτησης αποφάσεων των ανώτατων δικαστικών σωμάτων, όμως εκείνο που
περιμένω, είτε από μία Κυβέρνηση, είτε και από Κινήσεις Πολιτών, είναι να
αναζητηθεί και να βρεθεί τρόπος ακύρωσης της παραπάνω απόφασης του ΣΤΕ, που
πραγματικά προσβάλλει κατά τη γνώμη μου το Κράτος Δικαίου της χώρας.
Παραθέτω το συγκεκριμένο άρθρο, το οποίο
περιλαμβάνει τα κρίσιμα αποσπάσματα (Σκέψεις 14 και 15) της υπ’αρ. 2499/2012 απόφασης
Ολομέλειας του ΣτΕ :
Τι σχέση έχουν οι δασικές πυρκαγιές με τις
ανεμογεννήτριες; Μέχρι πρότινος, καμμία. Η ρητή διάταξη του άρθρ. 117
παρ. 3 του Συντάγματος απαγορεύει στις αναδασωτέες
περιοχές κάθε άλλη πλην της αναδάσωσης χρήση, οσοδήποτε κοινωφελής ή
περιβαλλοντικά φιλική κι αν είναι η χρήση αυτή.
Αυτά μέχρι το 2011. Τη χρονιά εκείνη, το Ε’ Τμήμα
του ΣτΕ (υπ’ αρ. 2474/2011 ΣτΕ, Πρόεδρος Κωνσταντίνος
Μενουδάκος, Εισηγήτρια Κατερίνα Σακελλαροπούλου) παραπέμπει στην Ολομέλεια του
Δικαστηρίου προς επίλυση το πρωτοφανές ζήτημα αν, παρά την κατηγορηματική
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ, είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε
αναδασωτέες περιοχές
Η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την υπ’ αρ. 2499/2012 απόφασή
της (Πρόεδρος Κωνσταντίνος Μενουδάκος, Εισηγήτρια Κατερίνα Σακελλαροπούλου) και
παρά την ύπαρξη αντίθετης πάγιας νομολογίας, έκρινε επιτρεπτή την εγκατάσταση
του επίμαχου αιολικού πάρκου σε ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΑ περιοχή (με σημαντική, είναι η
αλήθεια, μειοψηφία). Έκρινε δηλαδή ότι το Σύνταγμα μπορεί να ερμηνεύεται
και ενάντια στην αδιάστικτη και ανεπίδεκτη ερμηνείας ρητή γραμματική του
διατύπωση. Και ότι τα αιολικά πάρκα, δηλ. βαρειές εγκαταστάσεις παραγωγής
ενέργειας, έστω και «πράσινης», ταυτίζονται με τα δάση. Είτε αναδασώσει κανείς
φυτεύοντας δέντρα είτε φυτεύοντας ανεμογεννήτριες, ένα και το αυτό. Και ακόμα,
ότι στις αναδασωτέες περιοχές επιτρέπεται να εκτελούνται και άλλα έργα με
ιδιαίτερη εθνική, κοινωνική ή οικονομική σημασία.
Η παραπάνω απόφαση χαιρετίστηκε από τον
επιχειρηματικό κόσμο, ορισμένους δικηγόρους, ακόμα και κάποιους ακαδημαϊκούς
δασκάλους, ως υπόδειγμα ρεαλισμού (!) εκ μέρους του ΣτΕ. Οι συνέπειές της είναι
προφανείς και κάθε χρόνο που περνά οδυνηρότερες. Οι συσχετισμοί και τα
συμπεράσματα δικά σας.
Παρατίθενται τα κρίσιμα αποσπάσματα (Σκέψεις 14 και
15) της υπ’αρ. 2499/2012 απόφασης Ολομέλειας του ΣτΕ:
«… Κατά την έννοια όμως της συνταγματικής διάταξης,
παρά την απόλυτη διατύπωσή της, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός
νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων
ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν
μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο, αφού η απαγόρευση αυτή στις παραπάνω
περιπτώσεις θα είχε ως συνέπεια να καταστεί αδύνατη η ικανοποίηση υπέρτερων
δημόσιων σκοπών, λόγω του γεγονότος ότι προηγήθηκε καταστροφή της δασικής
βλάστησης, που ενδεχομένως, μάλιστα, να προκλήθηκε, με σκοπό τη ματαίωση του
έργου. Ως εκ τούτου, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης του Συντάγματος, με
την οποία συμπληρώνεται η ρύθμιση για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων
που εισάγεται με το άρθρο 24 παρ. 1 και η οποία, ως εκ τούτου, αν και θεσπίζει
αυστηρό καθεστώς προστασίας για τις αναδασωτέες εκτάσεις, είναι ερμηνευτέα στο
πλαίσιο του επιδιωκόμενου με τη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 σκοπού, δεν
αποκλείεται η θέσπιση από το νομοθέτη ρυθμίσεως, δια της οποίας παρέχεται η
δυνατότητα σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει
κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν ανακτήσει τη δασική μορφή της, προκειμένου
να εκτελεστεί έργο, το οποίο αποβλέπει στην εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη
κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία, αν η εκτέλεση του έργου στην έκταση
αυτή είναι απολύτως αναγκαία και επιτακτική, στο μέτρο που η παρέλευση του
απαιτούμενου για την πραγματοποίηση της αναδάσωσης χρονικού διαστήματος θα είχε
ως συνέπεια τη ματαίωση του επιδιωκόμενου δημόσιου σκοπού…»
«Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, νομίμως επετράπη με την
προσβαλλόμενη πράξη (Σημ: απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας […] με την
οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία
αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε περιοχή που είχε κηρυχτεί
αναδασωτέα), η επέμβαση στην επίδικη έκταση…»
Αθήνα, 7 Αυγούστου 2021
Ράνια Παπαδοπούλου
Δημοσιογράφος
BA Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού
MSc Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου