Γράφει ο Paul Iddon*
Σε μια κίνηση που θα μπορούσε να επηρεάσει τους στρατηγικούς στόχους της Τουρκίας τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στη Μέση Ανατολή, η Ελλάδα άρχισε πρόσφατα να αποκαθιστά τις διπλωματικές σχέσεις με τη Συρία.
Τον Μάιο, η Ελλάδα διόρισε την Τασία Αθανασίου ως Ειδική Απεσταλμένη της στη Συρία. Η Αθανασίου ήταν η τελευταία Ελληνίδα πρέσβης στη Συρία προτού η Αθήνα διακόψει τους διπλωματικούς δεσμούς με τη Δαμασκό το 2012 στις αρχές του εμφυλίου πολέμου αυτής της χώρας.
Η επιθυμία να υπονομευθούν οι στόχοι της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή ενδέχεται να έχει παρακινήσει την Ελλάδα να ξεκινήσει την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Συρία.
Στο παρελθόν, η Ελλάδα προσπάθησε να δημιουργήσει ευρείες συμμαχίες με πολλές χώρες που αντιτίθενται στην Τουρκία.
Το 1996, για παράδειγμα, ο τότε Έλληνας υπουργός Άμυνας Γεράσιμος Αρσένης ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα είχε υπογράψει συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με τη Συρία,
σαφώς με την Τουρκία ως κύριο αντίπαλό της.
Ταυτόχρονα, ο Αρσένης ζήτησε επίσης τη δημιουργία αντι-τουρκικής συμμαχίας που πρότεινε να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το Ιράν, το Ιράκ και την Αρμενία, ωστόσο η πρόταση αυτή δεν ξεκίνησε ποτέ.
Ο Ryan Bohl, αναλυτής θεμάτων της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής για το Stratfor, περιέγραψε την πρόθεση της Ελλάδας να ανοίξει διόδους επικοινωνίας με τη Συρία ως «συμβολική κίνηση προς το παρόν».
«Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση, τόσο ως χώρα του ΝΑΤΟ όσο και ως σύμμαχος των ΗΠΑ, να κάνει πολύ περισσότερα από τη συμβολική προσπάθεια να επαναφέρει τη Συρία στη διεθνή κοινότητα», δήλωσε ο Bohl στην Ahval.
Εάν η Ελλάδα επρόκειτο να προβεί σε στρατιωτικές ή ακόμη και οικονομικές κινήσεις, θα αντιμετώπιζε κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και ευρωπαϊκές χώρες.
«Έτσι, προς το παρόν, η Ελλάδα μπορεί να σηματοδοτήσει κάποια υποστήριξη προς τη Συρία αλλά σε πολύ περιορισμένο βαθμό», είπε ο Bohl.
Ο ίδιος διακρίνει κάποιες «σαφώς αντι-τουρκικές κινήσεις» που επιχειρεί η Ελλάδα κατά την προσέγγισή της στη Συρία.
«Είναι πολύ περιορισμένες, αλλά προσπαθούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να συνθέσει ακόμη και έναν συμβολικό συνασπισμό εναντίον της Τουρκίας για να στείλει το μήνυμα στην Άγκυρα ότι οι επιθετικές της κινήσεις σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν έναν μακροχρόνιο συνασπισμό εναντίον της», δήλωσε ο Bohl.
«(Οι κινήσεις) Δεν έχουν δυναμική προς το παρόν, αλλά η Αθήνα θέλει την Τουρκία να πιστεύει ότι μπορεί τελικά να αποκτήσουν».
Ο Bohl επεσήμανε επίσης ότι οι κινήσεις της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει έναν «χαλαρό συνασπισμό» εναντίον της, με διάφορα κράτη που διαφορετικά δεν έχουν πολλά κοινά να τα ενώνουν, πέραν της αντίθεσής τους στις πολιτικές της Άγκυρας.
«Μέχρι στιγμής, ωστόσο, βασικοί παίκτες όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχουν λάβει ουσιαστικά μέτρα για να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία για τη συμπεριφορά της. Μέχρι ένας μεγάλος παίκτης να το κάνει, αυτά τα βήματα θα παραμείνουν συμβολικά», λέει ο Bohl.
Ο Γιώργος Τζογόπουλος, ανώτερος συνεργάτης του Centre International de Formation Européenne και συνεργάτης στο Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών Begin Sadat (BESA), επίσης δεν πιστεύει ότι ο διορισμός της Αθανασίου στη Δαμασκό είναι «πολύ φιλόδοξος από την άποψη της εξωτερικής πολιτικής» .
«Οι συνθήκες είναι τώρα διαφορετικές σε σύγκριση με τα χρόνια που ο Γεράσιμος Αρσένης ήταν Υπουργός Άμυνας – για παράδειγμα, οι ελληνο-ισραηλινές σχέσεις είναι εξαιρετικές, ενώ οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις παραμένουν προβληματικές», δήλωσε στο Ahval News.
Επιπλέον, οι σημερινές σχέσεις της Τουρκίας με το Ιράκ και το Ιράν είναι εποικοδομητικές. Επομένως, ο Τζογόπουλος «δεν βλέπει πώς μπορεί να εφαρμοστεί πρακτικά η θεωρητική ιδέα του Αρσένη το 2020».
«Αντίθετα, οι σχέσεις Ελλάδας και Ιράν αμφισβητήθηκαν στις αρχές του έτους, όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να στείλει πυραύλους Patriot στη Σαουδική Αραβία», είπε.
Η Ελλάδα έστειλε συστήματα πυραύλων αεροπορικής άμυνας Patriot για να βοηθήσει στην ενίσχυση της αεροπορικής άμυνας του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας μετά από συνδυασμένες επιθέσεις πυραύλων και αεροσκαφών που πιστεύεται ότι διεξήχθησαν από το Ιράν που κατέστρεψαν τις εγκαταστάσεις πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας τον Σεπτέμβριο του 2019.
Ο Τζογόπουλος ανέφερε πάντως ότι η απόφαση της Ελλάδας να διορίσει την κ. Αθανασίου στη Δαμασκό ήταν σωστή.
Αυτή η τοποθέτηση, είπε, «δείχνει ότι η χώρα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και ενδιαφέρεται να γίνει πιο διπλωματικά ενεργή στη Μεσόγειο μετά την οπισθοδρόμηση του περασμένου Νοεμβρίου όταν η Άγκυρα και η Τρίπολη υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες».
Αναφερόταν στη συμφωνία του Νοεμβρίου που υπεγράφη από την Τουρκία και την αναγνωρισμένη από τα Ηνωμένα Έθνη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας στη Λιβύη, η οποία επιδιώκει να δημιουργήσει μια αποκλειστική οικονομική ζώνη που θα συνδέει τη νότια ακτή της Τουρκίας με τη βορειοανατολική ακτή της Λιβύης. Η συμφωνία αγνοεί εντελώς, μεταξύ άλλων, την ύπαρξη του ελληνικού νησιού της Κρήτης.
«Ακόμη και πριν από αυτό το διορισμό, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε υποστηρίξει δημόσια τις προσπάθειες του ΟΗΕ να υποστηρίξει μια πολιτική λύση στη Συρία», δήλωσε ο Τζογόπουλος.
«Σίγουρα, η έλλειψη ελληνικής εκπροσώπησης στη Λιβύη έκανε την Αθήνα προσεκτική στην αποφυγή παρόμοιων λαθών και τουλάχιστον προσπαθεί να παίξει ρόλο στη Συρία».
Σημείωσε επίσης ότι η Αθήνα θα πρέπει να εξετάσει πώς μια βελτίωση στις σχέσεις με τη Δαμασκό θα επηρεάσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία.
«Θεωρώ ότι είναι μια καλή ευκαιρία για βελτίωση των ελληνο-ρωσικών σχέσεων», είπε. «Η εξαιρετική κατάσταση των ελληνοαμερικανικών δεσμών δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα και η Ρωσία δεν πρέπει να συνεργαστούν».
Αναφερόμενος στην οικονομική πτυχή της υπόθεσης, ο Τζογόπουλος πρότεινε ότι οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην ανοικοδόμηση της Συρίας σε μια προσπάθεια «που σίγουρα θα καθοδηγείται από τη Ρωσία».
Δεν πιστεύει ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα «επηρεαστούν ουσιαστικά» από μια προσέγγιση μεταξύ της Αθήνας και της Δαμασκού. Ωστόσο, το να βλέπει η Τουρκία την Ελλάδα παρούσα στη Συρία μετά από σχεδόν μια δεκαετία αδράνειας μπορεί να είναι αιτία για κάποια διπλωματική ανησυχία.
«Πρέπει να περιμένουμε και να δούμε ότι η Ελλάδα θα ανοίξει ξανά την πρεσβεία της στη Δαμασκό», δήλωσε ο Τζογόπουλος. «Δεν είμαστε ακόμα εκεί».
- Ο Paul Iddon είναι δημοσιογράφος που συνεργάζεται με την Ahval και το Forbes
Πηγή: Ahval
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου