Ο ΑΔΙΑΒΑΣΤΟΣ

Διάβασα προ ημερών ένα απόσπασμα ομιλίας του υπουργού Αμυνας στην Αρεόπολη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Επανάσταση του 1821, που ως γνωστό οι Μαυρομιχαλαίοι την είχαν ξεκινήσει μια βδομάδα νωρίτερα, στις 17 του Μάρτη. 

Και ήταν όπως ακριβώς περίμενα ότι θα ήταν. 

Αντάξια δασκάλου δημοτικού σχολείου. Που -θυμάμαι τον δικό μου- εκείνο που τον ενδιέφερε ήταν η εθνικοπατριωτική μας κατήχηση και όχι η ιστορική μας ενημέρωση.

Δεν συγκράτησα ακριβώς τις λέξεις του υπουργού, αλλά πάντως ήταν στο πνεύμα της λογικής πως «εμείς οι Ελληνες πάντα πολεμάμε και πάντα νικάμε».

Αποψη που φυσικά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα -έχουμε δυστυχώς πολλές και ολέθριες ήττες καταγράψει- και πολύ περισσότερο δεν ανταποκρίνεται στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός που γιορτάζουμε αυτές τις μέρες. 

Διότι όσοι έχουν ξεφυλλίσει το βιβλίο της ελληνικής ιστορίας,
των νεότερων χρόνων γνωρίζουν ότι η ευτυχής αυλαία εκείνου του ξεσηκωμού δεν έπεσε από τις επαναστατικές δυνάμεις, αλλά από την παρέμβαση του στόλου των Αγγλων, Γάλλων και Ρώσων στο Ναυαρίνο.

Δεν θα με ενοχλούσε το γεγονός της ιστορικής υπεραπλούστευσης του υπουργού ?θα μπορούσα να αποδώσω την άγνοιά του ακόμη και στο ενδεχόμενο κάποιας κοπάνας στο γυμνάσιο που του στέρησε την ευκαιρία να μάθει τι έγινε στο Ναυαρίνο? αν δεν συνέβαινε να πιστεύω ότι ο εορτασμός τα τελευταία χρόνια της 25ης Μαρτίου θα έπρεπε να αποτελεί αφορμή για σκέψεις και συμπεράσματα που έχουν να κάνουν όχι μόνο με το παρελθόν αλλά και με το παρόν και αφορούν σε διαχρονικά κουσούρια και πρακτικές μας.

Μια χαρά είχε ξεκινήσει η Επανάσταση και παρόλο που απέναντι υπήρχε μια παντοδύναμη αυτοκρατορία που κάθε άλλο παρά διατεθειμένη ήταν να αποδεχθεί τον διαμελισμό της, ήταν πολλοί οι οιωνοί που προδιέγραφαν μια τέτοια εξέλιξη. 

Μόνο που στον δρόμο οι πρόγονοί μας ξέχασαν τον κοινό εχθρό, τον μεγάλο στόχο, κι επιδόθηκαν στη διανομή μιας λείας την οποία ακόμη δεν είχαν εξασφαλίσει. Τα αποτελέσματα της διχόνοιας είναι γνωστά. Η Επανάσταση κατέρρεε, ο Ιμπραήμ προέλαυνε χωρίς να συναντά ουσιαστική αντίσταση και τότε ήταν που παρενέβησαν οι «προστάτιδες δυνάμεις» και γεννήθηκε το ελληνικό κράτος.

Προφανώς οι ξένοι τα δικά τους συμφέροντα είχαν πρωτίστως κατά νου στο Ναυαρίνο. Η αποδυνάμωση ή και η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τούς εξυπηρετούσε. Αλλά μέσω των δικών τους επιδιώξεων δικαιώθηκε η εθνική προσπάθεια. Και δεν ήταν μόνο ότι γίναμε κράτος. 

Ταυτόχρονα αποκτήσαμε και την έμπρακτη απόδειξη για το πόσο πολύτιμες και απαραίτητες είναι οι σωστές συμμαχίες.

Κάτι που όμως ξεχάσαμε και επανειλημμένα θυσιάσαμε στον βωμό του κομματικού φανατισμού και της πάλης για την εξουσία.

Θύμα της νοοτροπίας αυτής ο Ελευθέριος Βενιζέλος, το όραμα της Ελλάδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών και ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας. Ο ελληνικός λαός προτίμησε την αντιβενιζελική προπαγάνδα της «μικράς πλην εντίμου Ελλάδος» και του «οίκαδε», στην οποία βασίστηκαν οι αντίπαλοι του εθνάρχη για να γκρεμίσουν το έργο του. Η επάνοδος του γερμανόφιλου Κωνσταντίνου είχε ως αποτέλεσμα να αποστασιοποιηθούν οι σύμμαχες χώρες της Αντάντ και μόνη και αβοήθητη η μέχρι πρότινος πανίσχυρη, λόγω συμμάχων, Ελλάδα να βιώσει την τραγωδία μιας φρικιαστικής καταστροφής.

Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, η Ελλάδα ξανάζησε τον εφιάλτη της διχόνοιας και της προσπάθειας αποκοπής της από τους φυσικούς της συμμάχους. Αυτήν τη φορά το τίμημα ήταν ένας αδελφοκτόνος εμφύλιος. Σε μια χρονική στιγμή που όλη η Ευρώπη αγωνιζόταν να ξανασταθεί στα πόδια της και να συνέλθει από τον ναζιστικό εφιάλτη, εμείς εδώ βυθιζόμασταν ξανά στην κόλαση των πολιτικών παθών. Αλλα τέσσερα χρόνια χαμένα, χιλιάδες νέοι νεκροί και πρόσφυγες, μια χώρα που ενώ όλη η Ευρώπη ξαναχτιζόταν, αυτή έβλεπε νέα ερείπια να προστίθενται στα προηγούμενα.

Και το πάθημα να εξακολουθεί να μη γίνεται μάθημα.

Για να φτάσουμε στο σήμερα. 

Σε μια Ευρώπη όπου μας δέχθηκαν -να μην το ξεχνάμε- για λόγους πολιτικής ασφάλειας, όπου επωφεληθήκαμε οικονομικά από τα αλλεπάλληλα «πακέτα» (και αποδειχθήκαμε ανίκανοι να αξιοποιήσουμε), 

και όπου όταν φτάσαμε από λάθη μας στα πρόθυρα της χρεοκοπίας έσπευσαν να μας δανείσουν ξανά και ξανά, 

για να βρεθούν κάποια στιγμή στην τραγική θέση να καταγγέλλονται ως τοκογλύφοι, εκβιαστές, καταπιεστές και ό,τι άλλο μπορούσε να εφεύρει η κομματική υστεροβουλία, 

που το μόνο το οποίο δεν υπολόγιζε ήταν ότι το κόστος θα το πλήρωνε ο τόπος. 

Ισως την 25η Μαρτίου, κάθε 25η Μαρτίου, καλό θα ήταν να θυμόμαστε και το Ναυαρίνο. 

Και ότι είναι χρήσιμο να ξέρουμε να τιμάμε τους συμμάχους μας.

Ε.Μπαρτζινόπουλος

ethnos.gr