Στις 18 Οκτωβρίου του 1920 γεννήθηκε η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός, ερμηνεύτρια και πολιτικός Μελίνα Μερκούρη, που έμεινε στην ιστορία για τον αέναο αγώνα της για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, ένας αγώνας, που έμεινε ανεκπλήρωτος…
Η Μελίνα γεννήθηκε στην Αθήνα και εκτός από μεγάλη ηθοποιός βραβευμένη με διεθνή βραβεία, αποτέλεσε μια παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα, αφού διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ (ενώ όπως είχε πει και ο Ανδρέας Παπανδρέου «άντεξε» και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης που έκανε), από το 1981-1989 και 1993-1994.
Η Μελίνα έκανε πραγματικό αγώνα σε όλο τον κόσμο για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, διαλαλώντας σε όλους τους τόνους ότι η περίπτωση των Μαρμάρων είναι μοναδική,
αφού πρόκειται για «διαμελισμό μνημείου».
Ενδεικτικό της τεράστιας προσωπικότητας της Μελίνας ήταν πως ο θάνατός της προκάλεσε εκδηλώσεις συγκίνησης σε όλο τον κόσμο. Πολλοί πολιτικοί ηγέτες έστειλαν συλλυπητήρια μηνύματα στην οικογένειά της και στην Ελλάδα, ενώ την ώρα της κηδείας της τα θέατρα και τα μαγαζιά στο Μπρόντγουεϊ ήταν κλειστά!
H προοδευτική Μελίνα που χαστούκισε τον συντηρητισμό
Όπως γράφει η Αργυρώ Μποζώνη στο thetoc.gr, η Μελίνα έζησε μια άκρως ενδιαφέρουσα και συναρπαστική ζωή, όπως ακριβώς ήθελε, μακριά από τα πρέπει και το κατεστημένο μιας συντηρητικής εποχής, γι’αυτό το λόγο άλλωστε λατρεύτηκε και μισήθηκε. Όταν γεννήθηκε πήρε το όνομα Αμαλία – Μαρία, αλλά μόνο στα χαρτιά. Κανείς ποτέ δεν τη φώναξε έτσι. Ήταν εγγονή του Δημάρχου της Αθήνας Σπύρου Μερκούρη και κόρη του Σταμάτη Μερκούρη, που υπήρξε βουλευτής για περισσότερα από 30 χρόνια.
Η Μελίνα κατάφερε να περάσει στις εξετάσεις του Εθνικού θεάτρου όπου απήγγειλε ένα ποίημα του Κώστα Καρυωτάκη. Ο Αιμίλιος Βεάκης ήταν ένας από τους εξεταστές της. «Δεν πέρασα» σκέφτηκε. Κάθε άλλο όμως. Έγινε δεκτή πανηγυρικά και την ανέλαβε ο Δημήτρης Ροντήρης, ο οποίος είδε στη Μελίνα Μερκούρη τραγωδό. Αποφοίτησε το 1944. Εντάχθηκε αμέσως στο Εθνικό θέατρο και το 1945 ερμήνευσε τον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο, το ρόλο της Λαβίνια στο έργο του Ευγένιου Ο’ Νηλ «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» (θίασος Κατερίνας, θέατρο «Κεντρικόν»).
Η πρώτη της όμως μεγάλη επιτυχία ήρθε με το «Λεωφορείον ο πόθος» του Τένεσι Ουίλιαμς, παράσταση του «θεάτρου τέχνης», όπου ερμήνευσε το ρόλο της Μπλάνς Ντυμπουά. Συνέχισε τη συνεργασία της με τον Κάρολο Κουν και το «Θέατρο Τέχνης» και εμφανίστηκε σε έργα των Άλντους Χάξλεϊ, Άρθουρ Μίλλερ, Φίλιπ Τζόρνταν και Αντρέ Ρουσέν. Η πρώτη κινηματογραφική δουλειά της ήταν η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Στέλλα» (1955). Με το ρόλο, όμως, της Ίλια στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» (1960), αλλά και τη θεατρική μεταφορά του έργου στη Νέα Υόρκη, η Μελίνα Μερκούρη απέκτησε διεθνή φήμη. Με τον σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν, έκαναν τις ταινίες «Ποτέ την Κυριακή» (1960), «Φαίδρα» (1962), «Τοπκαπί» (1964) και «A Dream of Passion» (1978). Για την ερμηνεία της στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» θα πάρει στις Κάνες το βραβείο γυναικείας ερμηνείας (εξ’ ίσου με την Ζαν Μορό για το Moderato Cantabile) (1960). Η ταινία είναι υποψήφια για πέντε Όσκαρ (σκηνοθεσίας, σεναρίου – Ζύλ Ντασσέν, πρώτου γυναικείου ρόλου – Μελίνα Μερκούρη, κοστουμιών για ασπρόμαυρη ταινία – Ντένη Βαχλιώτη, τραγουδιού – Μάνος Χατζιδάκις, που παίρνει το βραβείο). Η Μελίνα πρωταγωνιστεί σε ταινίες διακεκριμένων δημιουργών όπως ο Βιτόριο Ντε Σίκα (Η Δευτέρα παρουσία), ο Νόρμαν Τζούισον (Σικάγο-Σικάγο), ο Καρλ Φόρμαν (Οι Νικητές).
Ο «εφιάλτης» των συνταγματαρχών
H Μελίνα αντιτάχθηκε με σφοδρότητα στη χούντα των συνταγματαρχών και γίνεται ο μεγάλος εφιάλτης τους. Η χούντα αντιδρά, απαγορεύει στην Ελλάδα τα τραγούδια της και δεσμεύει την περιουσία της. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς θα γνωρίσει και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Κάνει πολιτική περιοδεία στις ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Ελβετία, Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία, Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Βέλγιο, Ολλανδία). Θα συμμετάσχει σε διαδηλώσεις, απεργίες πείνας, συναυλίες και πολιτικές εκδηλώσεις.
Δημιουργούνται πολιτικές και καλλιτεχνικές επιτροπές, επιτροπές Ελλήνων που στηρίζουν όλα τα προγράμματα. Στις 7 Μαρτίου του 1969, στο θέατρο της Γένοβας γίνεται βομβιστική επίθεση εναντίον της με βόμβα πέντε κιλών η οποία και εκρήγνυται, χωρίς ευτυχώς θύματα. Στο πλαίσιο της ίδιας περιοδείας, γίνεται επίθεση εναντίον της από φασιστική οργάνωση στο Βέλγιο.
«Τα Μάρμαρα είναι το καμάρι μας»
Πολιτικός με μεγάλη ακτινοβολία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έγινε υπουργός πολιτισμού από το 1981 μέχρι το 1989 και από το 1993 μέχρι το θάνατό της, στις 6 Μαρτίου 1994. Η λάμψη και η ακτινοβολία της σε παγκόσμιο επίπεδο βοήθησαν και έκαναν πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο στο Μουσείο της Ακρόπολης.
«Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα για εμάς», έλεγε. «Είναι το καμάρι μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας». Και «αν με ρωτήσετε εάν θα ζω όταν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα επιστρέψουν στην Ελλάδα, σας λέω πως ναι, θα ζω. Αλλά κι αν ακόμη δεν ζω πια, θα ξαναγεννηθώ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου