ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΦΩΚΙΔΑΣ

Του Σαράντη Μιχαλόπουλου(κατοίκου Ιτέας)

Στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΦΩΚΙΔΑΣ της 6^ης Φεβρουαρίου 2019 διάβασα τον απολογισμό πεπραγμένων της Λιμενικής Επιτροπής Ν. Φωκίδας, από την ανάληψη των καθηκόντων της (Μάρτιος 2018) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018.

Το πρώτο πράγμα που σκέφθηκα ήταν ότι ένας τέτοιος απολογισμός πεπραγμένων θα έπρεπε να είναι διαθέσιμος σε όλους τους πολίτες του Νομού Φωκίδας και κυρίως της Ιτέας που διαθέτει και μεγάλο λιμάνι, δέχεται κρουαζιερόπλοια  και έχει και μαρίνα για τουριστικά σκάφη.

Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να εντοπίσω κάποια ιστοσελίδα του Λιμενικού Ταμείου, ώστε να δω περισσότερες πληροφορίες αλλά και τρόπους επικοινωνίας των πολιτών με τον φορέα αυτόν. Έτσι, αρκέστηκα να διαβάσω την αναφορά της εφημερίδας, που προφανώς στηρίχθηκε σε κάποιο «Δελτίο Τύπου» - «Ανακοίνωση» της Λιμενικής Επιτροπής.

Επειδή μέλος της Λιμενικής Επιτροπής είναι κάποιος γνωστός και φίλος μου,

επικοινώνησα μαζί του και τον ρώτησα σχετικά με τον φορέα. Εκείνος, αφού μου έδωσε κάποιες πρώτες πληροφορίες, μου συνέστησε να περάσω από τα γραφεία της Λιμενικής Επιτροπής και να προσπαθήσω να έρθω σε επαφή με τον Πρόεδρο.

Πράγματι, την επόμενη μέρα πέρασα από τα γραφεία, όπου βρήκα τον Πρόεδρο. Ο τελευταίος, πάρα πολύ πρόθυμα δέχθηκε να συζητήσει μαζί μου και να μου δώσει όποιες πληροφορίες ήθελα.

Τα συμπεράσματα από τη συζήτηση αυτή ήταν πολύ θετικά, κυρίως από την πλευρά της πολύ ανοιχτής συζήτησης και της ολοφάνερης επιθυμίας του Προέδρου να μοιραστεί μαζί μου και τους δικούς του προβληματισμούς, προβληματισμούς που είχαν μία και μόνη παράμετρο, την τεράστια έλλειψη ανθρώπινων πόρων για τη διαχείριση των πολλών θεμάτων που απασχολούν τον Φορέα.

Το Λιμενικό Ταμείο Φωκίδας είναι ένα ΝΠΔΔ (Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου), δηλαδή είναι μία δημόσια υπηρεσία που υπάγεται στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Είναι στελεχωμένο με ένα μόνο υπάλληλο, την κ. Κατερίνα, που πρακτικά διεκπεραιώνει όλη την γραφική δουλειά. Από εκεί και πέρα, δεν υπάρχει ούτε ένας υπάλληλος για όλες τις άλλες δουλειές, τεχνικές, επίβλεψης, επικοινωνίας, συνεργασίας με άλλους φορείς κλπ.

Η δουλειά διεκπεραιώνεται με την εθελοντική εργασία των μελών της Λιμενικής Επιτροπής, που δεν έχουν καμία οικονομική απολαβή. Υπό την έννοια αυτή, διερωτάται κανείς πως περιμένει η όποια εποπτεύουσα Αρχή να διεκπεραιωθεί το έργο που έχει να επιτελέσει το Λιμενικό Ταμείο.

Για το εν λόγω έργο, παρότι δεν υπάρχει κάποια επίσημη καταγραφή, μπορεί κανείς να ανατρέξει σε ορισμένα επίσημα κείμενα, που μπορεί να μην αντιπροσωπεύουν το συγκεκριμένο Λιμενικό Ταμείο, αλλά ισχύουν για μεγαλύτερους Οργανισμούς και επαγωγικά μπορούν να ορίσουν το περιεχόμενο της δουλειάς που το τελευταίο καλείται να επιτελέσει.

Σε ένα παλιό νόμο του 2001 (Ν.2932) διαβάζει κανείς για τον σκοπό ενός παρεμφερούς οργανισμού ότι αυτός γενικά περιλαμβάνει :

·         Την παροχή κάθε είδους λιμενικών υπηρεσιών προς τους χρήστες, την αναβάθμιση, την συντήρηση, τη βελτίωση και την ανάπτυξη του λιμένα.

·         Την εγκατάσταση, οργάνωση και εκμετάλλευση κάθε είδους λιμενικής υποδομής.

·         Την μέριμνα αισθητικής και λειτουργικής διάρθρωσης του λιμένα.

·         Την εποικοδομητική συνεργασία με τους χρήστες του λιμένα και τους τοπικούς φορείς και του φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης και δεύτερης βαθμίδας.

Ακόμη και για την μικρή κλίμακα (μέγεθος) του Λιμενικού Ταμείου Φωκίδας, είναι ολοφάνερο ότι ελάχιστα από τα παραπάνω μπορούν να γίνουν χωρίς ανθρώπινο δυναμικό. Παρόλα αυτά, ο συγκεκριμένος φορέας υπάρχει εκεί και προσπαθεί να κάνει το καλύτερο δυνατό. Δεν έχει κανένα νόημα να προσπαθήσει κανείς να ασκήσει κριτική για το έργο του. Το μόνο που χρειάζεται είναι να γίνει μία απόπειρα συνεισφοράς ιδεών για επέκταση αυτού του έργου, με δεδομένη την έλλειψη πόρων, οικονομικών και ανθρώπινου δυναμικού.

Έχοντας δουλέψει για πολλά χρόνια σε μία ιδιωτική εταιρία, εκείνο που πρωτίστως έμαθα είναι να σκέφτομαι δημιουργικά, δηλαδή να προσπαθώ να ξεπεράσω εμπόδια και δυσκολίες και να πετυχαίνω πράγματα που σε μία πρώτη θεώρηση και προσέγγιση έδειχναν αδύνατα.

Στα πλαίσια αυτά, θα αποπειραθώ στη συνέχεια να δώσω κάποιες ιδέες, που θα μπορούσαν χωρίς μεγάλη δυσκολία να εφαρμοστούν και να φέρουν αποτέλεσμα.

Πριν όμως από αυτό, κρίνω σκόπιμο να αντιγράψω μερικά βασικά σημεία των «πεπραγμένων» του Λιμενικού Ταμείου Φωκίδας για το 2018. Διαβάζω λοιπόν στον «απολογισμό» της Λιμενικής Επιτροπής.

Τεχνικά έργα

·         Αποκατάσταση σπηλαιώσεων του κρηπιδώματος στη θέση ΑΛΜΥΡΟΒΡΥΣΗ Κίρρας

·         Αποκατάσταση εισόδου αλιευτικού καταφυγίου Κίρρας

·          Τοποθέτηση προβολέων στη Μαρίνα Τουριστικών Σκαφών

·         Τοποθέτηση θυρών ασφαλείας σε δύο εισόδους της Μαρίνας Τουριστικών Σκαφών.

·         Επισκευή πίλαρς στη Μαρίνα Τουριστικών Σκαφών

·         Επισκευή και ασφάλιση κεντρικών ηλεκτρικών πινάκων πίλαρς στη Μαρίνα Τουριστικών Σκαφών

·         Ανάθεση για τον έλεγχο της Πυρασφάλειας της Μαρίνας Τουριστικών Σκαφών για πρώτη φορά από την ολοκλήρωσή της

·         Αποκατάσταση φωτισμού στο αλιευτικό καταφύγιο Ιτέας (Αγκάλη – Τροκαντερό)

·         Απομάκρυνση μεγάλου αριθμού νεκρών φοινίκων και δένδρων

·         Επισκευή αυτόματου ποτισμού στη Μαρίνα Τουριστικών Σκαφών

·         Αγορά απαραίτητων υλικών για τη συντήρηση του παραλιακού μετώπου (παγκάκια, ιστοί φωτισμού, κλπ.)

·          Απομάκρυνση παράνομων κατασκευών (πέργολες) στη περιοχή ΜΑΪΑΜΙ

·         Διαγράμμιση παραλιακής λεωφόρου

Οικονομικά στοιχεία

·         Πληρωμή διαφόρων προμηθευτών από τα έτη 2008 έως και 2011, μετά από τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίων

·         Σε εκκρεμότητα βρίσκονται τρεις υποθέσεις (2007-2011) ύψους περίπου 72.000 € (διεκδικήσεις προμηθευτών)

·         Μόνιμο πρόβλημα είναι οι οφειλές πολλών ετών από υπόχρεα καταστήματα ύψους περίπου 78.000 €

·         Επίσης υπάρχουν χρέη από σκάφη αναψυχής και επαγγελματικά ύψους 49.000 €

·         Ολοκληρώθηκε η πρώτη οριστική αποβολή καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος λόγω μη καταβολής ανταλλάγματος κανενός έτους (από το 2007)

·         Αύξηση ποσού τελών μηνιαίας παραμονής σκαφών εκτός Μαρίνας για επισκευές και εναπόθεση. Να σημειωθεί πως τα σκάφη που προσεγγίζουν την Μαρίνα για τον παραπάνω λόγο έχουν υπερδιπλασιαστεί

·         Έχουν εξοφληθεί όλοι οι εργολάβοι και προμηθευτές

Με αφορμή τα παραπάνω, κάνω μερικές σκέψεις, τις οποίες και παραθέτω στη συνέχεια.

Σκέψη πρώτη : Το Λιμενικό Ταμείο είναι αρμόδιο για θέματα που σχετίζονται άμεσα με την τοπική κοινωνία Ιτέας, Κίρρας και Γαλαξιδίου. Σκοπός του είναι η συνεισφορά στην ανάπτυξη αυτής της τοπικής κοινωνίας. Τον ίδιο όμως σκοπό έχει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το ερώτημα λοιπόν είναι γιατί να υπάρχουν δύο διακεκριμένοι φορείς για τον ίδιο σκοπό και να μην υπάρχει ένας ενιαίος φορέας ; Αλλά και χωριστοί φορείς να είναι, γιατί να μην είναι θεσμοθετημένη και επιβεβλημένη η συνεργασία τους, κυρίως σε θέματα κοινών υποστηρικτικών υπηρεσιών (π.χ. τεχνικές υπηρεσίες, οικονομικές υπηρεσίες, δίκτυα πληροφορικής και μηχανοργάνωσης, κλπ.) ;

Σκέψη δεύτερη : Με ποιον τρόπο διατυπώνονται και καταγράφονται οι ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, ώστε στη συνέχεια να μετουσιωθούν σε ένα σχέδιο δράσης ; Αλλά και με ποιον τρόπο επικοινωνείται η υλοποίηση αυτού του σχεδίου δράσης και με ποιον τρόπο «λογοδοτεί» η Διοίκηση του Φορέα στην τοπική κοινωνία ; Πως κινητοποιείται ο τοπικός πληθυσμός, ώστε να γίνει πραγματικά συμμέτοχος σε όσα γίνονται στο όνομα της δικής του εξυπηρέτησης ;

Σκέψη τρίτη : Αν βασικό έργο του Λιμενικού Ταμείου είναι η «παροχή λιμενικών υπηρεσιών, κυρίως μέσω της Μαρίνας Τουριστικών Σκαφών (έργο που στοίχισε πολύ και το οποίο ούτε αποσβέστηκε, ούτε αναμένεται να αποσβεστεί ποτέ)», πως είναι δυνατόν να προσελκύσει η Μαρίνα αυτή τουριστικά σκάφη, όταν οι στοιχειώδεις υποδομές εξυπηρέτησης αλλά και ασφάλειας παρουσιάζουν μία εικόνα σαν αυτή των φωτογραφιών που ακολουθούν :

    

Πως είναι δυνατόν το σύστημα πυρόσβεσης να μην έχει ποτέ λειτουργήσει «από εποχής κατασκευής της Μαρίνας» ;

Σκέψη τέταρτη : Με οφειλές 78.000 € από καταστήματα και 49.000 € από σκάφη αναψυχής, πως είναι δυνατόν να υλοποιηθεί το όποιο σχέδιο δράσης υπάρχει ; Αναρωτιέμαι αν μπορεί να χρηματοδοτηθεί και η απλή λειτουργία του Λιμενικού Ταμείου, με την ευρεία έννοια της «χρηματοδότησης», δηλαδή της εξισορρόπησης εσόδων και εξόδων.

Συζητώντας με τον Πρόεδρο της Λιμενικής Επιτροπής, άκουσα τα προβλήματα που υπάρχουν στη διεκπεραίωση και των πιο απλών εργασιών. Για παράδειγμα, τεχνικές εργασίες μπορούν να γίνουν μόνο σε μικρή κλίμακα, με ανάθεση, διότι η εκτέλεση μεγαλύτερων έργων γίνεται από τις Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας και εξ αντικειμένου καθυστερούν πολύ.

Αλλά και οι μικρές αυτές εργασίες που γίνονται τοπικά έχουν την αντικειμενική δυσκολία ότι δεν υπάρχουν στην Ιτέα συγκροτημένα τεχνικά συνεργεία αλλά απλοί τεχνίτες που πολλές φορές δεν έχουν τον αναγκαίο τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται, με αποτέλεσμα ο ένας να περιμένει κάποιον άλλο για να κάνει μία συγκεκριμένη εργασία.

Στα πλαίσια αυτού που ονόμασα «δημιουργική σκέψη», δηλαδή στην προσπάθεια υπέρβασης αντικειμενικών δυσκολιών, εγώ από την πλευρά μου έδωσα μερικές ιδέες, που με λίγη επεξεργασία θα μπορούσαν ενδεχομένως να βοηθήσουν. Δύο από αυτές παρατίθενται στη συνέχεια.

Ιδέα 1^η : Καθώς ένα σημαντικό θέμα είναι η επικοινωνία με τους πολίτες, τόσο για την συγκέντρωση αιτημάτων, παραπόνων αλλά και ιδεών, όσο και για ενημέρωσή τους για την πορεία υλοποίησης κάποιων έργων και εργασιών, θα μπορούσε η Λιμενική Επιτροπή να έρθει σε επαφή με ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα, ΑΕΙ ή ΤΕΙ, και να προτείνει να κάνουν κάποιοι φοιτητές μία πτυχιακή εργασία στο Λιμενικό Ταμείο Φωκίδας, που να αφορά «έρευνα γνώμης πολιτών».

Ή έρευνα αυτή θα ήταν «έρευνα πεδίου» πραγματικών συνθηκών, πράγμα που σίγουρα θα παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους φοιτητές, και θα συνδυάζεται με την δωρεάν παραμονή και διατροφή των φοιτητών για ένα διάστημα στην Ιτέα, που για εποχή καλοκαιριού θα λειτουργούσε σαν θαυμάσιο κίνητρο για τους τελευταίους.

Η χρηματοδότηση αυτής της παραμονής και διατροφής των φοιτητών θα μπορούσε να γίνει σαν δωρεά τοπικών επιχειρήσεων, καθώς το κόστος γι’ αυτές θα ήταν ελάχιστο. Για παράδειγμα, για δίκλινο δωμάτιο σε τοπικό ξενοδοχείο, η ονομαστική τιμή είναι 60 €, οπότε το κόστος (και όχι η απώλεια εσόδου, σε εποχή που υπάρχει διαθεσιμότητα) θα είναι μικρότερο (ας πούμε, 40 €). Επίσης, το κόστος φαγητού άνετα μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι το πολύ 20 € ημερησίως κατά άτομο (πάλι σαν κόστος εστιατορίου και όχι σαν τιμή τιμοκαταλόγου).

Για μία ομάδα 8 φοιτητών και για διάστημα 15 ημερών, η δωρεά των τοπικών επιχειρήσεων θα είναι το πολύ 40 € την ημέρα ανά άτομο, δηλαδή 40Χ8Χ15 = 4.800 € που ανά επιχείρηση δεν θα ξεπερνά 2.400 / 3 = 800 € για κάθε ένα από τρία ξενοδοχεία και για καθένα από τρία εστιατόρια που θα δεχθούν να συμμετάσχουν στο έργο αυτό.  

Η έρευνα μπορεί να οργανωθεί με ερωτηματολόγια που θα φτιάξει το Εκπαιδευτικό Ίδρυμα και με συμμετέχοντες κατοίκους των πόλεων (Ιτέας, Κίρρας, Γαλαξιδίου) που θα υποδείξουν η Λιμενική Επιτροπή, σε συνεργασία με άλλους φορείς, όπως Δήμος, Εμπορικός Σύλλογος, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, κλπ.

Στα πλαίσια αυτής της έρευνας, θα ζητηθεί από τους συμμετέχοντες να δώσουν την έγκρισή τους, δίνοντας τα κινητά τους τηλέφωνα ή και διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ώστε, είτε η Λιμενική Επιτροπή, είτε οι άλλοι Φορείς της περιοχής και κυρίως ο Δήμος, να στέλνουν ενημερωτικά μηνύματα, όπως γίνεται από πολλές επιχειρήσεις (π.χ. τηλεφωνίας, ενέργειας, κλπ.). Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ένας φτηνός αλλά και πολύ αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας με τους πολίτες, ώστε να μην επαφίεται αυτή η επικοινωνία στα παραδοσιακά μέσα (εφημερίδες, ιστοσελίδες, κλπ.), που κανείς δεν εξασφαλίζει ότι το καθένα από τα μέσα αυτά προσεγγίζει το σύνολο των πολιτών.

Αν το παραπάνω εγχείρημα πετύχει, τότε θα μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με νέες ομάδες φοιτητών, με διεύρυνση των συμμετεχόντων και με καθιέρωση μίας σταθερής επικοινωνίας αλλά και παρακολούθησης της γνώμης των πολιτών για μία πληθώρα θεμάτων. Και όλο αυτό σχεδόν χωρίς άμεσο κόστος για τους φορείς.

Ιδέα 2^η : Η πυρασφάλεια της Μαρίνας μπορεί να οργανωθεί καλύτερα, με απλά μέτρα και με συμβολή της τοπικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ως προς το συμβουλευτικό αλλά και εκπαιδευτικό κομμάτι. Αν, για παράδειγμα, υπάρχει πρόβλημα με κλοπή πυροσβεστήρων ή μανικών από τις πυροσβεστικές φωλιές, μπορούν τα υλικά αυτά να αποθηκευτούν σε κλειστό χώρο, η πρόσβαση στον οποίο θα γίνεται από την Πυροσβεστική ή όποια άλλη Ομάδα Πυρασφάλειας μπορεί να οριστεί και οργανωθεί.

Την ίδια στιγμή, για τους επισκέπτες της Μαρίνας μπορούν να τοποθετηθούν πινακίδες οδηγιών και κουμπιά σήμανσης συναγερμού, αλλά και ταυτόχρονη τοποθέτηση καμερών για αποτροπή άσκοπης χρήσης του συστήματος συναγερμού.

Παράλληλα, μπορεί να καθιερωθεί υποχρεωτικός έλεγχος των σκαφών για δικά τους μέσα πυρασφάλειας από προσωπικό της Πυροσβεστικής που εκτιμάται ότι δεν θα προσκρούει στα κύρια καθήκοντα της τελευταίας. Αν από την Πυροσβεστική προβληθεί το επιχείρημα «δεν είναι δική μας δουλειά», θα μπορούσε αυτό να αντιμετωπισθεί σε πολιτικό επίπεδο, διότι θα ακουγόταν πολύ άσχημο οι εντεταλμένοι για τον έλεγχο των σχεδίων και μέτρων πυρασφάλειας όλων των επιχειρήσεων, να αρνηθούν τέτοιες υπηρεσίες προς άλλον δημόσιο φορέα.

Τελειώνοντας αυτή την αναφορά μου, θέλω να παραθέσω δύο ακόμη φωτογραφίες.

 

Στην πρώτη, φαίνεται ένας κάδος απορριμμάτων, σαν τους πολλούς που βρίσκονται σε όλη τη ζώνη ευθύνης του Λιμενικού Ταμείου, μόνο που αυτός βρίσκεται μέσα στην Παιδική Χαρά, που ανήκει στην αρμοδιότητα και ευθύνη του Δήμου.

Όπως φαίνεται, εκτός από την άσχημη εικόνα, ο συγκεκριμένος κάδος σίγουρα εγκυμονεί κινδύνους για μικρά παιδιά που παίζουν μέσα στην παιδική χαρά. Ποιος θα φροντίσει για την αποκατάσταση αυτής της κατάστασης ;

Στη δεύτερη εικόνα, φαίνεται ένα παλιό χαλί, που βρίσκεται για χρόνια στο ίδιο σημείο του παραλιακού μετώπου και το οποίο βλέπουν οι περιπατητές της παραλίας. Θα μπορούσε κάποιος να το μαζέψει ;