ΔΕΝΔΙΑΣ-ΤΣΑΒΟΥΣΟΓΛΟΥ: ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ «ΠΑΖΑΡΙΟΥ»

Καθώς θα κάθεται η “σκόνη” που σήκωσε η, ποδοσφαιρικού και καφενειακού τύπου, επικοινωνιακή διαχείριση των δηλώσεων Δένδια-Τσαβούσογλου, η οποία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία σχετίζεται με ενδοκυβερνητικές διαμάχες και εκλογικά σενάρια, θα φαίνεται όλο και πιο καθαρά ότι η αντιπαράθεση των δύο υπ. Εξωτερικών δεν αποκλίνει άλλα συμβαδίζει με το συνολικό πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως αυτό έχει σήμερα διαμορφωθεί.

1. Και οι δύο κυβερνήσεις αποζητούν το συμβιβασμό, αφενός γιατί είναι απαίτηση των ισχυρότερων διεθνών τους συμμάχων (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ), αφετέρου γιατί κατανοείται και από τις δύο πλευρές ως απαραίτητη τακτική κίνηση τη δοσμένη στιγμή που θα προστατεύσει τη γενικότερη στρατηγική τους περί γεωστρατηγικής αναβάθμισης στην περιοχή, από τις καταστροφικές γι’ αυτή τη στρατηγική επιπτώσεις ενός γενικευμένου πολέμου. Παρά τον μεταξύ τους καβγά οι δύο υπουργοί επέμειναν ότι ζητούμενο παραμένει η θετική ατζέντα και ότι η διαδικασία θα συνεχιστεί. Άλλωστε και στις δύο χώρες η γενικότερη στρατηγική αλλά και ο από μέρους τακτικός στόχος της προώθησης της δίχως πόλεμο σε αυτή τη φάση, είναι κυρίαρχες αντιλήψεις στο πολιτικό τους σύστημα.

2. Ο συμβιβασμός αναζητείται,

σε ένα πλαίσιο συζήτησης που είναι εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων και ενδεχόμενα και της κυριαρχίας της Ελλάδας, ενώ είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για την Κυπριακή Δημοκρατία. Το σύνολο των γεγονότων στην επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα αλλά και οι δηλώσεις των δύο υπουργών καταμαρτυρούν ότι η Άγκυρα θέτει προς διαπραγμάτευση μια πολύ εκτεταμένη ατζέντα, ενώ επιμένει στην “κυριαρχική ισότητα” ως προϋπόθεση διευθέτησης του Κυπριακού. Από την άλλη Αθήνα και Λευκωσία επιχειρούν να περιορίσουν τις Τουρκικές προκλήσεις-αξιώσεις στα όρια της συζήτησης για τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο και της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας για το Κυπριακό, έχοντας προβεί σε κινήσεις που διευκολύνουν ένα συμβιβασμό με τη Άγκυρα (πχ οι συμφωνίες οριοθέτησης της Ελλάδας με Ιταλία και Αίγυπτο, όπου εξαιρέθηκε η περιοχή ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού και αναγνωρίστηκε μειωμένη επήρεια σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα σε μεγάλα Ελληνικά νησιά).

3. Το όλο πλαίσιο του επιχειρουμένου συμβιβασμού τίθεται από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και αφορά πρωτίστως τη διαχείριση της παρουσίας της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν στην περιοχή. Αντίστοιχα σχετίζεται με την εκμετάλλευση του υδρογονανθρακικού της δυναμικού και τη χάραξη ενεργειακών διαδρομών, συνολικά με την οικονομική της εκμετάλλευση. Ως “τυρί” προς τις κυβερνήσεις της Αν. Μεσογείου για να καταλήξουν σε αυτό το συμβιβασμό εμφανίζονται τα project συνεκμετάλλευσης με τη συμμετοχή πολυεθνικών εταιρειών Ευρώπης, της Αμερικής και άλλων φιλικών προς τη Δύση χωρών, όπως επίσης και η δημιουργία μιας περιφερειακής ισορροπίας ισχύος, την οποία θα επιτηρούν τα όπλα του ΝΑΤΟ και η οποία θα λαμβάνει υπόψιν τις σημαντικότερες ανησυχίες της κάθε χώρας. Η επιμονή του κ. Δένδια στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο και στη χθεσινή συνέντευξη δηλώνει την προσήλωση της Ελληνικής Κυβέρνησης σε αυτό το σχέδιο.

4. Οι θέσεις των κυβερνήσεων Ελλάδας και Τουρκίας αποκλίνουν σημαντικά ως προς το εύρος του συμβιβασμού. Η Άγκυρα ξεκινάει με αφετηρία τη γαλάζια πατρίδα και το Τουρκολυβικό μνημόνιο, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και την αποστρατιωτικοποίηση Ελληνικών νησιών, την κατάσταση στη Θράκη. Η Αθήνα δηλώνει ότι δεν προτίθεται να συζητήσει πέραν των θαλάσσιων ζωνών, με τη συμφωνία με την Αίγυπτο να λειτουργεί ως παράγοντας συγκράτησης των διαπραγματεύσεων ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού. Συνεπώς η κατάληξη του οποίου συμβιβασμού δεν είναι εύκολη υπόθεση, ούτε όμως και το τέλος της ελληνοτουρκικής διαμάχης. Πιο πολύ θα μοιάζει με άνω τελεία. Όλα τα παραπάνω διαφάνηκαν και στην αντιπαράθεση Δένδια-Τσαβούσογλου.

5. Η χρήση βίας και η απειλή χρήσης βίας θα συνεχίσει να αποτελεί μέρος του παιχνιδιού και ίσως να αποτελέσει τον καταλύτη για την επίτευξη συμβιβασμού, ακριβώς λόγω της μεγάλης ελληνοτουρκικής απόκλισης ως προς το εύρος αυτού. Μάλιστα η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη, καθώς ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός διαπλέκεται με τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς Δύσης-Κίνας και Δύσης-Ρωσίας αλλά και μεταξύ περιφερειακών δυνάμεων Ιράν-Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ. Ήδη οι εξελίξεις σε Λιβύη και Αίγυπτο προμηνύουν αρνητικές εξελίξεις.

ΥΓ. Η συσχέτιση της παρουσίας του Ελληνικού στρατού σε νησιά του Αιγαίου με την παρουσία του Τουρκικού στρατού στα παράλια της Μ. Ασίας από τον κ. Δένδια, μάλλον θα διατηρήσει τη συζήτηση για την αποστρατιωτικοποίησης των Ελληνικών νησιών και δε συμβάλλει στον τερματισμό της

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΟΥΒΑΡΔΑΣ

PhD© Διεθνολόγος-Πολιτικός Επιστήμονας