ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ: ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΟΔΗΓΗΣΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Στις 14 Σεπτεμβρίου η εκκλησία γιορτάζει την ύψωση του Σταυρού και προσφέρει στους πιστούς κλαράκια βασιλικού. 

Σύμφωνα με την ορθοδοξία, αυτή την ημέρα, το 326 μ.Χ., η μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Αυγούστα Ιουλία Φλαβία Ελένη βρήκε τον Τίμιο Σταυρό όταν επισκέφτηκε τους Αγίους Τόπους, όπου σταυρώθηκε ο Ιησούς.
Ενώ έκανε ανασκαφές για να βρει τον τόπο της σταύρωσης στον λόφο του Γολγοθά, ένα αρωματικό φυτό, ο βασιλικός, την οδήγησε στο σημείο, όπου ήταν θαμμένος ο Τίμιος Σταυρός.  Στη συνέχεια εντόπισε ακόμη τρεις σταυρούς, του Κυρίου και των δύο ληστών.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς Φιλοστόργιο και Νικηφόρο, ο Σταυρός του Κυρίου εντοπίσθηκε ύστερα από θαύμα,
όταν τοποθετήθηκε πάνω σε νεκρή γυναίκα και αυτή αναστήθηκε.

Σε εκείνο το σημείο βρισκόταν ο ναός της Αφροδίτης, που είχε αναγερθεί από τον αυτοκράτορα Αδριανό. Η Ελένη διέταξε να τον γκρεμίσουν και έχτισε στη θέση του τον Ναό της Αναστάσεως, όπου >στις 14 Σεπτεμβρίου 335 τοποθετήθηκε το Τίμιος Σταυρός .
Μέχρι σήμερα ο ναός της Αναστάσεως αποτελεί σημείο αναφοράς για τους χριστιανούς. Σύμφωνα με το sansimera, η δεύτερη Ύψωση του Τιμίου Σταυρού σχετίζεται με τους Βυζαντινο-Περσικούς Πολέμους (602-628). Το 614 οι Πέρσες κυρίευσαν την Παλαιστίνη και αφού λεηλάτησαν και κατέστρεψαν τα ιερά προσκυνήματα του Χριστιανισμού, πήραν μαζί τους ως λάφυρο τον Τίμιο Σταυρό. Οι πυρολάτρες Πέρσες θεώρησαν τον Σταυρό μαγικό, εξαιτίας κάποιων θαυμάτων που έγιναν και τον προσκυνούσαν. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, μετά την οριστική νίκη του εναντίον των Περσών το 628, ανέκτησε το ιερό σύμβολο της Χριστιανοσύνης και το μετέφερε αρχικά στην Κωνσταντινούπολη (14 Σεπτεμβρίου 629), όπου αποτέλεσε μέρος του θριάμβου του και στη συνέχεια στα Ιεροσόλυμα.

Κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου στις εκκλησίες ψάλλεται, μεταξύ των άλλων, το απολυτίκιο «Σώσον Κύριε τον λαόν σου…» και στους πιστούς μοιράζονται κλώνοι βασιλικού.