ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΔΟΤΕΣ, ΑΠΟΣΤΑΤΕΣ, ΡΟΥΦΙΑΝΟΙ, ΦΑΣΙΣΤΕΣ, ΑΝΗΘΙΚΟΙ ΚΑΙ ΔΟΣΙΛΟΓΟΙ ΤΑΓΜΑΤΑΣΦΑΛΙΤΕΣ

Στην αρχή της δεκαετίας του 1960, και ενώ ολόκληρη η Ευρώπη βρισκόταν σε µια συνεχή τροχιά ανάπτυξης και εκ­συγχρονισµού, στην Ελλάδα δεν είχαν καταφέρει να κατοχυρώσουν την οµαλή, απρόσκοπτη και έντιµη διαδικασία των εκλογών.

Η αρχή του κακού των τραγικών γεγονότων που έλαβαν

χώρα σε αυτή τη µοιραία για τον τό­πο δεκαετία ξεκινά από τις εκλογές του 1960 και τη σφοδρή αναµέτρηση των δύο κυρίαρχων πολιτικών δυνάµεων, της Εθνικής Ριζοσπαστι­κής Ένωσης (ΕΡΕ), που εξέφραζε ίσως την πιο καθυστερηµένη και αντιδραστική Δεξιά της Ευ­ρώπης, της οποίας ηγείτο ο Κωνσταντίνος Κα­ραµανλής, και της Ενώσεως Κέντρου (Ε.Κ.) υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. 
 Το πολιτικό σκηνικό της εποχής συµπλήρωνε η Ενιαία Δηµοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι στην ΕΔΑ είχε ενσωµατωθεί το ΚΚΕ, που λόγω του Εµ­φυλίου είχε τεθεί εκτός νόµου.
Οι πρώτες εκλογές της δεκαετίας έγιναν το 1961,
και ανέδειξαν νικητή το κόµµα της ΕΡΕ. Ωστόσο η
Ένας από τους ικανότερους ρήτορες που ανα­δείχτηκαν στην εποχή του ανενδότου υπήρξε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ανιψιός του Ελευθε­ρίου Βενιζέλου. Ο βουλευτής των Χανίων άδρα­ξε την ευκαιρία να αναδειχτεί στο προσκήνιο των πολιτικών εξελίξεων επιδεικνύοντας, είναι η αλήθεια, ξεχωριστές ικανότητες. Ένα επίσης µεγάλο πλεονέκτηµα που είχε ήταν η ηλικία του, µια και σε ένα κόµµα γερόντων εκείνος σε ηλικία 43 ετών φάνταζε νεότατος.
Ο Μητσοτάκης δεν έκρυβε τις φιλοδοξίες του, οι οποίες ωστόσο τον πρόδωσαν τελικά, έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγµατα, στιγµατί­ζοντας για πάντα την πολιτική του καριέρα. Ο Ανένδοτος του κόµµατος της Ενώσεως Κέντρου, έχοντας σαν έναν από τους πρωταγωνιστές του τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, είχε αποτέλεσµα τη σφοδρή σύγκρουση µε τα Ανάκτορα. Βασικό αίτηµα υπήρξε η αποµάκρυνση του Κ. Καραµαν­λή και η αποκατάσταση της δηµοκρατικής νο­µιµότητας µέσα από τη διεξαγωγή ανόθευτων εκλογών.
Τελικά ο Ανένδοτος δικαιώθηκε το φθινόπω­ρο του 1963 µε την εκλογική νίκη του Κέντρου στις πρόωρες εκλογές που διεξήχθησαν. Συ­γκεκριµένα οι εκλογές έγιναν στις 3 Νοεµβρίου 1963 από την υπηρεσιακή κυβέρνηση Σ. Μαυ­ροµιχάλη. Για να αποφευχθούν φαινόµενα νο­θείας, οι εκλογές δεν γίνονται σύµφωνα µε τους κατοχικούς εκλογικούς καταλόγους του 1940, αλλά σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή του 1961. Η κυβέρνηση µειοψηφίας του Γεωρ­γίου Παπανδρέου, όπως προέκυψε από το απο­τέλεσµα, προσέφυγε εκ νέου σε εκλογές στις 16 Φεβρουαρίου του 1964, τις οποίες διεξήγα­γε υπηρεσιακή κυβέρνηση µε επικεφαλής τον υποδιοικητή της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννη Παρασκευόπουλο. Το αποτέλεσµα των νέων εκλο­γών υπήρξε σαρωτικό για την Ένωση Κέντρου, η οποία έλαβε ένα από τα µεγαλύτερα ποσοστά (52,72%) που έχει λάβει ποτέ πολιτικός σχηµα­τισµός. Αυτές οι εκλογές ήταν και οι τελευταίες που διεξήχθησαν πριν από την επιβολή της καταστροφικής δικτατορίας στην Ελλάδα.

Σχέσεις Καραμανλή - Ανακτόρων
Στο µεταξύ ας παρακολουθήσουµε µερικές εξελίξεις των εκλογών της 16ης Φεβρουαρίου του 1964. Ήταν γνωστό ότι τον Καραµανλή τον επέβαλε ο βασιλιάς Παύλος µετά τον θάνατο του στρατάρχη Παπάγου, προέδρου του Ελληνι­κού Συναγερµού. Ο Καραµανλής είχε διαφωνή­σει έντονα µε την απόφαση του βασιλιά Παύλου να πραγµατοποιήσει επίσηµο ταξίδι στη Βρετα­νία. Ο Καραµανλής πρόβαλε τον φόβο να απο­δοκιµαστούν οι βασιλείς από τους εκεί διαµένο­ντες Έλληνες κοµµουνιστές, οι οποίοι ήδη πρό­σφατα είχαν αποδοκιµάσει άγρια τη Φρειδερίκη σε ιδιωτική της επίσκεψη στο Λονδίνο. Η δια­φωνία αυτή κατέληξε στο να παραιτηθεί ο Κα­ραµανλής και να φύγει στη Γαλλία. Ωστόσο στο βάθος αυτής της διαφωνίας, που εξελίχθηκε σε εχθρότητα, κρύβεται η δολοφονία του Λαμπρά­κη στις 27 Μαΐου 1963 και η δράση του χυδαίου παρακράτους.

Η συνέχεια…
Και ενώ η ΕΡΕ δυσανασχετεί ανοιχτά με τον Παύλο κατηγορώντας τον ότι άνοιξε την πόρ­τα της εξουσίας στον Παπανδρέου με το να συ­ναινέσει στη διενέργεια νέων επαναληπτικών εκλογών, οι εξελίξεις υπήρξαν ανατρεπτικές. Ο Καραμανλής είχε αποσυρθεί από την πολιτική, κατά δήλωσή του, και τη θέση του στην κυβέρ­νηση κατέλαβε ο Παναγιώτης Πιπινέλης, ο πολι­τικός άνδρας που τέσσερα χρόνια αργότερα θα υπηρετήσει τη χούντα ως υπουργός των Εξωτε­ρικών του άθλιου καθεστώτος. Εκείνη την περί­οδο, μετά την ανάληψη της εξουσίας με συντρι­πτική πλειοψηφία, πεθαίνει ο βασιλιάς Παύλος και στον θρόνο ανέρχεται ο γιος του Κωνσταντί­νος σε ηλικία μόλις 24 χρόνων.
Στην αρχή οι σχέσεις του Γέρου της Δημοκρα­τίας με τον νεανία βασιλιά ήταν καλές, ωστόσο μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα θα φτάσουν σε οριακό σημείο τέτοιο, που θα οδηγήσουν τη χώρα στην αποφράδα μέρα της 21ης Απρι­λίου. Παρά την ευρεία εκλογική νίκη και την άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η Ένωση Κέντρου συγκλονιζόταν από εσωτερικές έρι­δες και ανταγωνισμούς. Τίποτα δεν έδειχνε ότι επρόκειτο για έναν συμπαγή κυβερνητικό σχη­ματισμό. Η κυβερνητική πλειοψηφία δεν ενέπνεε σιγουριά και η θέση της φαινόταν και ήταν επισφαλής, πράγμα που τελικά αποδείχτηκε και υπήρξε μοιραίο για τον τόπο.
Τις εύθραυστες ισορροπίες της κυβέρνησης έβαλε σε δοκιμασία μια πρόταση της ΕΔΑ, που ζητούσε την παραπομπή του Καραμανλή και δι­αφόρων στελεχών της προηγούμενης κυβέρ­νησης της ΕΡΕ. Παρά το γεγονός ότι η πρόταση απορρίφτηκε με το σκεπτικό της παραγραφής – ένα διαχρονικό σκεπτικό της πολιτικής ιστορί­ας του τόπου, καθώς φαίνεται –, η ατμόσφαιρα ηλεκτρίστηκε επικίνδυνα.
Ωστόσο τα πράγματα πήραν μορφή χιονο­στιβάδας όταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που στο μεταξύ είχε διαδεχτεί τον Καραμανλή στην ηγεσία του κόμματος, μιλώντας σε ανοι­χτή συγκέντρωση των οπαδών του στην πλατεία Κλαυθμώνος, την Παρασκευή 19 Φεβρουαρί­ου 1965, ανακοίνωσε λίγο - πολύ την επικείμε­νη αποστασία δημόσια, δηλώνοντας ότι η ΕΡΕ θα υποστηρίξει στη Βουλή μια κυβέρνηση που θα προερχόταν από μέλη της κυβέρνησης, τα οποία θα εγκατέλειπαν το κόμμα τους.
Λίγες μέρες αργότερα, στις 24 του ίδιου μή­να, ο Παπανδρέου θα απαντήσει με έναν εντυ­πωσιακό τρόπο. Τέσσερα αυτοκίνητα της ΕΙΡ, του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, θα σταθ­μεύσουν στο προαύλιο της Βουλής πάνω ακρι­βώς από τα ανθοπωλεία. Προκαλείται αμέσως το έντονο ενδιαφέρον των δημοσιογράφων, οι οποίοι συρρέουν στη Βουλή προκειμένου να μάθουν τι συμβαίνει. Πρόκειται για την πρώ­τη ίσως απευθείας μετάδοση συνεδρίασης της Βουλής από ραδιοφώνου. Εκεί, σε απευθείας μετάδοση ο Παπανδρέου αποκαλύπτει ότι διέ­θετε πλέον αποδείξεις για τις εκλογές βίας και νοθείας του 1961. Ο Παπανδρέου μίλησε έξω από τα δόντια σχετικά με το «Σχέδιο Περικλής» του Γενικού Επιτελείου Στρατού για τη βία και τη νοθεία των εκλογών του 1961. Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, σε μια προσπάθεια να αντιδράσει, σηκώθηκε στα έδρανα και δήλωσε ότι σε απάντηση του Ανένδοτου Αγώνα θα κηρύξει και αυτός τον «υπέρτατον αγώνα», για να λάβει την άμεση και αποστομωτική απάντηση του Γέ­ρου: «Ένα έχω να είπω εις τον αρχηγό της ΕΡΕ: Αποφεύγετε τας απομιμήσεις!».
Η συνέχεια αυτής της ιστορίας ήρθε από τη Λάρισα και την εκεί ημερήσια εφημερίδα ενός πολιτευτή της ΕΡΕ, η οποία άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Ο «Ημερήσιος Κήρυξ» στο τεύχος της 18ης Μαΐου 1965 δημοσίευσε μια είδηση που μιλούσε για μια συνωμοσία στον ελληνικό στρα­τό. Ήταν η αρχή της υπόθεσης ΑΣΠΙΔΑ, που εί­χε σαν θλιβερή συνέπεια να βάλει τη χώρα σε περιπέτειες. Το δημοσίευμα μιλούσε για «ανατροπή του πολιτεύματος». Σύντομα η «συνωμο­σία» απέκτησε πρόσωπο, φωτογραφίζοντας τον γιο του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου. Η πολιτική οξύτητα βρήκε τον κατάλληλο διαχει­ριστή της, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Τα υπό­λοιπα συνθέτουν την πολύ γνωστή και απεχθή ιστορία της Αποστασίας.

Ένωση Κέντρου αµφισβήτησε έντονα, και όχι δίχως σοβαρές αιτιάσεις, το αποτέλεσµα των εκλογών, που έµεινε στην ιστορία ως απο­τέλεσµα «βίας και νοθείας», στις οποίες κλήθη­καν να ψηφίσουν υπέρ της ΕΡΕ τα δέντρα και οι πεθαµένοι. Τότε η αξιωµατική αντιπολίτευση, όπως είχε προκύψει από τις εκλογές του 1961, κήρυξε «Ανένδοτο Αγώνα» για την αποκατάστα­ση της δηµοκρατίας και της νοµιµότητας στη χώρα. Η πράξη αυτή θεωρήθηκε ως µετωπική σύγκρουση µε το παλάτι και τον βασιλιά, µιας και το κόµµα της Ενώσεως Κέντρου προερχόταν ιστορικά από τους Φιλελευθέρους του Ελευθέ­ριου Βενιζέλου, που παραδοσιακά αντιµάχονταν τη µοναρχία, της οποίας κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ήταν το κόµµα της ΕΡΕ.