Στις 23 Οκτωβρίου 1941 η Βέρμαχτ εκτέλεσε τους κατοίκους του Μεσόβουνου της Κοζάνης και πυρπόλησε το χωριό.
Το Ολοκαύτωμα στο Μεσόβουνο είναι η πρώτη θηριωδία των Ναζί κατά του άμαχου πληθυσμού στη διάρκεια της κατοχής. Τα ξημερώματα της 23ης Οκτωβρίου στρατιώτες της Βέρμαχτ συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους του χωριού ηλικίας 16 και 69 χρονών και έδωσαν προθεσμία στα γυναικόπαιδα να φύγουν. Στη συνέχεια εκτέλεσαν με αυτόματα όπλα τους άντρες ηλικίας 16 έως 69 χρόνων.
Σύμφωνα με τον νομάρχη Κοζάνης τα θύματα ήταν 135 ενώ κατά τους Γερμανούς 142. Η γερμανική επίθεση στο χωριό έγινε ως αντίποινα στη δράση των αντιστασιακών. Πράγματι, Μεσοβουνιώτες κομμουνιστές μαζί με κατοίκους που είχαν πολεμήσει στο Αλβανικό Μέτωπο,
αντιστέκονταν στη γερμανική διοίκηση και είχαν αρνηθεί να παραδώσουν τη σοδειά τους στους Γερμανούς. Στις 10 Οκτωβρίου χωροφύλακες συνοδευόμενοι από 2 γερμανούς υπαξιωματικούς έκαναν εφόδους στο χωριό αναζητώντας 11 «σεσημασμένους κομμουνιστές» και κάνοντας έρευνα για όπλα. Παράλληλα, οι Κομμουνιστές σκότωσαν τον διορισμένο κοινοτάρχη επειδή είχαν πληροφορηθεί ότι ήταν προδότης.
Ο νομάρχης, ο εισαγγελέας και η ηγεσία της χωροφυλακής επισκέφθηκαν το Γερμανικό Φρουραρχείο Κοζάνης και ενημέρωσαν τους Γερμανούς για τους στασιαμούς των κατοίκων. Μάλιστα, ο νομάρχης Γεωργαντάς επέμεινε και στις 13 Οκτωβρίου επισκέφθηκε ξανά το Γερμανικό Φρουραρχείο και απηύθυνε γραπτά αυτή τη φορά, έκκληση για επέμβαση της Βέρμαχτ προκειμένου να επιβάλει την τάξη στο Μεσόβουνο.
Οι Γερμανοί έφτασαν στο άδειο χωριό και εκτέλεσαν τον μοναδικό κάτοικο που βρήκαν, τον 19χρονο Θεόδωρο Ακριτίδη, και στη συνέχεια αποχώρησαν. Οι κάτοικοι επέστρεψαν στα σπίτια τους, ωστόσο οι Γερμανοί επέστρεψαν ξανά τα ξημερώματα της 23 Οκτωβρίου και στρατιώτες της Βέρμαχτ από Φλώρινα, Έδεσσα και Θεσσαλονίκη περικύκλωσαν το χωριό και εκτέλεσαν τους κατοίκους. Ακολούθησε η πυρπόληση του Μεσόβουνου και η ολοκληρωτική καταστροφή του. Συνολικά 900 γυναικόπαιδα επέζησαν, μεταφέρθηκαν στην Πτολεμαΐδα από τη χωροφυλακή. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν σε χωριά της Μακεδονίας και μετά από λίγους μήνες, ορισμένοι κάτοικοι επέστρεψαν στο Μεσόβουνο, ωστόσο ακολούθησε μια ακόμη σφαγή στις 23 Απριλίου 1944 όταν Γερμανοί σφαγίασαν 108 κατοίκους ανάμεσα τους και γυναίκες.
Η Άννα Γκουντή Τριανταφυλλίδου που είχε ζήσει τη σφαγή είχε αποκαλύψει στο Kozani.tv : "Οι Χιτλεροφασίστες ήρθαν μέσα στα σπίτια μας, μας έδειχναν τα φτυάρια τους πώς θα μας θάψουν εκεί, πετάνε μέσα τις χειροβομβίδες, βάζουν φωτιά στο σπίτι και μας πήγαιναν για εκτέλεση στην εκκλησία. Tότε τους χώρισαν με την ηλικία και τους εκτελέσανε".
Η Μάρθα Παραστατίδου, κάτοικος του Μεσόβουνου είχε περιγράψει στον Παναγιώτη Τσαρτσιανίδη τις δραματικές στιγμές που είχαν βιώσει κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος του χωριού:
"Όταν φεύγαμε από το χωριό ακούσαμε τα πολυβόλα. Ρώτησα τον θείο μου, που έκλαιγε, «Τα παιδιά τι γίνανε;» και μου απάντησε «Δεν ακούς τα πολυβόλα πως χτυπούν;».
Ο αδερφός μου ο Χρήστος είπε στον αδερφό μου τον Πέτρο «Εσύ έχεις εφτά παιδιά. Αν μπορείς φύγε». Ήταν ευέλικτος. Πήδηξε και έφυγε και πήγε και κρύφτηκε στης θείας μου τον φούρνο. Έμεινε εκεί μέχρι που πήγαν κάποιοι από το διπλανό χωριό να δουν τι έγινε και τον βρήκαν μέσα στο φούρνο και τον βγάλανε. Ο Γερμανός δικαστήριο δεν κάνει… σκοτώνει. Φταις, δεν φταις, σε σκοτώνει!"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου