ΟΥΤΟΙ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ 24ΗΝ ΜΑΡΤΙΟΥ 1821, ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΕΣΤΩΝ ΤΩΝ ΣΑΛΩΝΩΝ, ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΤΗΣ Ἱ. ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ἨΛΙΟΥ, ΩΡΚΙΣΘΗΣΑΝ ΚΑὶ ΥΨΩΣΑΝ ΤΗΝ ΣΗΜΑΙΑΝ ΤΗΣ ἘΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Tο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στο Χρισσό

Ἀπὸ τὸ Μοναστήρι τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ έκανε τὸ ξεκίνημά της ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάστασις, μὲ πρωτοπόρους, τὸν Ἐπίσκοπον τῶν Σαλώνων Ἡσαΐαν καὶ τὸν ξακουστὸν ὁπλαρχηγὸν Γερο-Πανουργιᾶ. 
Οὗτοι, κατὰ τὴν 24ην Μαρτίου 1821, μετὰ τῶν Προεστῶν τῶν Σαλώνων, ἐντός τοῦ Καθολικοῦ της Ἱ. Μονῆς τοῦ Προφήτου Ἠλιού, ὠρκίσθησαν καὶ ὕψωσαν τὴν Σημαίαν τῆς Ἐπαναστάσεως. 
Τότε ἔδωσεν ἡ Ἱ. Μονή, εἰς τὸν Βωμὸν τῆς Πίστεως καὶ τῆς Ἐλευθερίας τριάκοντα ἐκ τῶν ἑκατὸ περίπου Μοναχῶν της, οἱ ὁποῖοι καὶ ἔπεσαν, ἡρωϊκῶς μαχόμενοι, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Ἐπίσκοπον Ἡσαΐαν, ἐναντίον τῶν Τούρκων, εἰς τὴν Χαλκομάταν.”

Βορειοδυτικά του Χρισσού, σε απόσταση 7 χιλιομέτρων, βρίσκεται το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία. 
Η πρόσβαση στο μοναστήρι γίνεται και από τους Δελφούς, μέσω του ίδιου - ασφαλτοστρωμένου - δρόμου. Χτισμένο σε μια μαγευτική τοποθεσία, σε υψόμετρο 400μ., "εποπτεύει" όλη την έκταση του τεράστιου ελαιώνα της Άμφισσας, τον Κορινθιακό κόλπο, το Γαλαξίδι και αντίκρυ τα βουνά της Πελοποννήσου. 
Το μοναστήρι έγινε ευρύτερα γνωστό γιατί στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 υπήρξε το ορμητήριο και το καταφύγιο των αγωνιστών της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, έως τον Αύγουστο του 1825, οπότε οι Τούρκοι το κατέστρεψαν και ξεθεμελίωσαν τον παλαιό Ναό,
ο οποίος αναγέρθηκε στην ίδια θέση το 1834. Το μοναστήρι πυρπολήθηκε και από τους Ιταλούς τον Φεβρουάριο του 1943. Ανοικοδομήθηκε σταδιακά από το 1961 και ύστερα. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που μετατράπηκε από αντρικό σε γυναικείο, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικότατες εργασίες συντήρησης και ανάδειξης των παλαιοτέρων δομών του μοναστηριού. Ο επισκέπτης σήμερα μπορεί να θαυμάσει κυρίως το ωραιότατο ξυλόγλυπτο τέμπλο του, με παραστάσεις από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη, έργο σπουδαίου καλλιτέχνη από την Ήπειρο, αλλά και την πολύτιμη βιβλιοθήκη του, με χειρόγραφα έγγραφα και επιστολές από την περίοδο της επανάστασης. 


http://users.uoa.gr και http://www.fokida.gr/