ΚΟΒΟΥΝ ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ, ΡΑΒΟΥΝ ΝΕΟ «ΚΟΣΤΟΥΜΙ» ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ

Εγκλωβισμένες στη φτώχεια και στα μνημόνια οι ελληνικές οικογένειες. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις δαπάνες διαβίωσης της περιόδου 2009-2013 προκαλούν σοκ. Οι περικοπές έφτασαν το 31,5%. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο πέρυσι 725.000 νοικοκυριά δεν άναψαν καθόλου καλοριφέρ! Την ίδια στιγμή η τρόικα πιέζει για τη χορήγηση και τρίτου δανείου, δηλαδή. 
Δεμένη για…

δεκαετίες στο «άρμα» των μνημονίων θέλουν την Ελλάδα οι δανειστές, προκειμένου να συνεχίσουν την πολιτική της εξαθλίωσης μέχρι να πάρουν πίσω τα χρήματα που χορήγησαν στο πλαίσιο των δύο δανειακών συμβάσεων που προηγήθηκαν. Συντονισμένα και μεθοδικά το τελευταίο διάστημα αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) πιέζουν για τη χορήγηση νέου δανείου στη χώρα μας, για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό της επόμενης διετίας, αδιαφορώντας για το δράμα που βιώνουν τα ελληνικά νοικοκυριά λόγω της λιτότητας. Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) για τις μηνιαίες δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών από το 2009 έως το 2013 προκαλούν σοκ.

21% κάτω από τα όρια της φτώχειας

Στα χρόνια της κρίσης οι περικοπές των δαπανών διαβίωσης έφτασαν το 31,5% αντικατοπτρίζοντας το μέγεθος της εισοδηματικής συρρίκνωσης που υπέστησαν οι πολίτες από τη μνημονιακή πολιτική. Μόνο το 2013 οι περικοπές των μηνιαίων δαπανών των νοικοκυριών έφτασαν το 7,8% και περίπου 725.000 οικογένειες έπαψαν να χρησιμοποιούν πετρέλαιο για να ζεσταθούν λόγω της εκτίναξης στα ύψη της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης (ο ΕΦΚ αυξήθηκε κατά 450%, από τα 6 στα 33 λεπτά το λίτρο). Την περασμένη χρονιά το 21% του πληθυσμού ζούσε κάτω από τα όρια της φτώχειας, δαπανώντας λιγότερα από 5.253,77 ευρώ (κατώφλι φτώχειας), ενώ το 2012 το ποσοστό ήταν 21,2%, με ετήσια δαπάνη λιγότερο από 5.524,20 ευρώ.

Κάθε μήνα τα νοικοκυριά δαπανούν όλο και λιγότερα χρήματα για τις ανάγκες τους, με αποτέλεσμα πέρσι η μέση μηνιαία δαπάνη να διαμορφωθεί στα 1.509,39 ευρώ, μειωμένη κατά 7,8% ή 127,71 ευρώ σε σχέση με το 2012. Μεταξύ του 2013 και του 2009 (τελευταίο έτος πριν από το πρώτο Μνημόνιο) η μέση μηνιαία δαπάνη μειώθηκε κατά 31,5% (από 2.203,55 ευρώ το 2009, σε 1.509,39 ευρώ το 2013), δηλαδή 694,16 ευρώ λιγότερα. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι κατά το 2013 άλλες 725.000 νοικοκυριά «έκλεισαν» την κεντρική θέρμανση στην κατοικία τους. Κεντρική θέρμανση χρησιμοποίησαν 1.592.835 νοικοκυριά, από τα 2.317.127 του 2012 (μείωση 31,3%).

Η μέση μηνιαία ποσότητα υγρών καυσίμων και φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην κύρια κατοικία μειώθηκε κατά 46,1% και 3,2% αντίστοιχα, ενώ η μέση μηνιαία ποσότητα στερεών καυσίμων (καυσόξυλα, πέλετ, πυρήνας κ.λπ.), ηλεκτρικής ενέργειας και υγραερίου αυξήθηκε κατά 20,7 %, 1,2% και 0,3% αντίστοιχα.

Η μεγαλύτερη μείωση στη μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών σε ευρώ καταγράφηκε στα υγρά καύσιμα (-17,56 ευρώ), στα εστιατόρια (-14,82 ευρώ) και στην κίνηση μεταφορικών μέσων (-9,74 ευρώ), δαπάνες που αποτελούν το 34% της συνολικής μείωσης της δαπάνης (-127,71 ευρώ). Στον αντίποδα, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στα φάρμακα (5,11 ευρώ) και στα καφενεία (3,68 ευρώ).

Μόνο για τροφή και στέγαση

Το μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά τα είδη διατροφής (20,4%) και ακολουθούν η στέγαση (13,7%) και οι μεταφορές (12,5%), ενώ οι υπηρεσίες της εκπαίδευσης αποτελούν το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,4%). Οι περικοπές των μισθών και συντάξεων και κατ’ επέκταση των δαπανών άλλαξαν και το καταναλωτικό πρότυπο. Μεταξύ 2013 και 2012 παρατηρείται μετατόπιση των δαπανών από αυτές που αφορούν τις μεταφορές, τα διαρκή αγαθά, τη στέγαση, τα ξενοδοχεία, καφενεία και εστιατόρια, τα διάφορα αγαθά και υπηρεσίες, την εκπαίδευση, καθώς και τις επικοινωνίες προς τις δαπάνες που αφορούν κυρίως την υγεία, τα αλκοολούχα ποτά και καπνό και τη διατροφή.

Στρώνουν το έδαφος

Και ενώ τα νοικοκυριά διολισθαίνουν σταθερά στην εξαθλίωση, οι δανειστές προετοιμάζουν το έδαφος για νέα δάνεια και συνεπώς νέα μνημόνια. Τη σκυτάλη από το ΔΝΤ και την Ε.Ε. πήρε ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, ο οποίος στη συνάντηση που είχε στο Μιλάνο με τον υπουργό Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη, εμφανίστηκε θετικός στην εφαρμογή ενός τρίτου προγράμματος για την Ελλάδα, με το σκεπτικό ότι αυξάνεται η ρευστότητα και διευκολύνονται οι τράπεζες. Σύμφωνα πάντως με κύκλους του υπουργείου Οικονομικών, δεν ήταν πιεστικός όπως κατά την προηγούμενη συνάντησή τους τον περασμένο Ιούλιο. Οπως αναφέρουν οι ίδιοι παράγοντες, ο κ. Χαρδούβελης μετέφερε στον πρόεδρο της ΕΚΤ την αντίθεση της κυβέρνησης για την εφαρμογή και νέου προγράμματος. Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν ότι η άποψη της ΕΚΤ είναι πως με ένα νέο πρόγραμμα θα μπορεί η ΕΚΤ να δέχεται τα χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες. Αυτή τη στιγμή, η ρευστότητα που παρέχεται από την ΕΚΤ στην ελληνική αγορά μέσω των ομολόγων ανέρχεται σε 44,6 δισ. ευρώ.
Των Μάριου Χριστοδούλου, Κώστα Τσάβαλου